Rzeczywistość nie istnieje…? Media i nowoczesne technologie w społeczeństwie przyszłości na przykładzie serialu "Black Mirror"

Grzegorz Wójcik

Abstrakt


Emitowany od 2011 roku brytyjski serial science-fiction Black Mirror autorstwa Charliego Brookera w ciągu kilku lat emisji zyskał uznanie wśród widzów na całym świecie, o czym świadczy nagroda Emmy przyznana w 2012 roku i zapowiadany trzeci sezon serii. Wykorzystując „czarny humor” i satyrę, serial w sposób defetystyczny ukazuje negatywne skutki rozwoju medialnych technologii na społeczeństwo niedalekiej przyszłości. W swoim artykule koncentruję się na kilku fenomenach poruszanych przez twórców Black Mirror – uwiedzeniu bohaterów przez media, które w zamierzeniu miały uczynić ich życie szczęśliwszym, a przynoszą im jedynie ból i upokorzenie, potrzebie nieustannego nadzoru nad bliskimi wyzwalaną przez coraz bardziej zaawansowane technologie, przyjemności z podglądania cudzego cierpienia czy postępującej symulacji rzeczywistości. Do zilustrowania owych zjawisk wykorzystuję między innymi koncepcje Guya Deborda, Jeana Baudrillarda, Paula Virilio, jak również rozważania Michela Foucault dotyczące władzy panoptycznej.

Słowa kluczowe


uwiedzenie przez media, Black Mirror, kultura obnażania, dystopia, seduction by media, sexualization of culture, dystopia

Bibliografia


Baudrillard Jean. 2005. Symulakry i symulacje, Sławomir Królak (przeł.). Warszawa: Sic!

Beaumont-Thomas Ben. 2014. „Black Mirror: White Christmas review – sentimentality offset with wicked wit”. The Guardian. Dostęp 29 stycznia 2016. http://www.theguardian.com/media/2014/dec/12/black-mirror-charlie-brooker-rafe-spall-jon-hamm

Birnbaum Debra. 2015. „Netflix Picks Up ‘Black Mirror’ for 12 New Episodes”. Variety. Dostęp 30 stycznia 2016. http://variety.com/2015/digital/news/netflix-black-mirror-new-episodes-1201602037/

Debord Guy. 2006. Społeczeństwo spektaklu oraz Rozważania o społeczeństwie spektaklu, Mateusz Kwaterko (przeł.). Warszawa: PIW.

Dzieza Josh. 2014. „I can’t stop comparying evething to ‘Black Mirror’”. The Verge. Dostęp 30 stycznia 2016. http://www.theverge.com/2014/12/31/7471901/i-cant-stop-comparing-everything-to-black-mirror

Foucault Michel. 1993. Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, Tadeusz Komendant (przeł.). Warszawa: Aletheia.

Freud Sigmund. 2007. Żałoba i melancholia. W Sigmund Freud, Psychologia nieświadomości, Robert Reszke (przeł.). Warszawa: Wydawnictwo KR.

Goffman Erving. 2005. Człowiek w teatrze życia codziennego. W Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, Leszek Kolankiewicz (red.). Warszawa: Wydawnictwo UW: 47–60.

Hogan Michael. 2011. „Black Mirror: The National Anthem, Channel 4, review”. The Telegraph. Dostęp 20 stycznia 2016. http://www.telegraph.co.uk/culture/tvandradio/8932095/Black-Mirror-The-National-Anthem-Channel-4-review.html

Jeffery Morgan. 2014. „Black Mirror: Charlie Brooker, Jon Hamm on the dark side of Yuletide”. Digital Spy. Dostęp 20 stycznia 2016. http://www.digitalspy.com/tv/black-mirror/interviews/a616435/black-mirror-charlie-brooker-jon-hamm-on-the-dark-side-of-yuletide/#~oYqejlSZze0OWO

McNair Brian. 2004. Seks, demokratyzacja pożądania i media czyli kultura obnażania, Ewa Klekot (przeł.). Warszawa: Wydawnictwo Muza S.A.

Ogonowska Agnieszka. 2004. „Metafory współczesności: społeczeństwo spektaklu”. Nowa Polszczyzna 5 : 44–49.

Ogonowska Agnieszka. 2010. Twórcze metafory medialne. Baudrillard – McLuhan – Goffman. Kraków: Universitas.

Virilio Paul. 2001. Maszyna widzenia. W Widzieć, myśleć, być. Technologie mediów, Andrzej Gwóźdź (red.). Kraków: Universitas : 39–62.

Ziętek Agnieszka. 2013. Jean Baudrillard wobec współczesności. Polityka, media, społeczeństwo. Kraków: Universitas.


Pełny tekst: PDF

Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Licencja Creative Commons ISSN 2083-7275, e-ISSN 2391-4432, DOI 10.24917/20837275
Studia de Cultura by Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International Public License.